De Canadian Military Pattern. ('De pekinees').
De CMP was een door het Canadese leger gebruikte en een in Canada gemaakte truck,
die voor allerlei doeleinden ingezet werd.
Voor transport van manschappen en materieel, tankauto voor water en benzine, mobiele werkplaats, trekker voor kanonnen, motoraffuit, radiowagen met zend/ontvanger.
Tijdens de tweede wereldoorlog zijn van deze auto's ca. 209.000 exemplaren
in de jaren 1941-'45 gemaakt door General Motors (Chevrolet) en Ford.
Bij de bevrijding van Noord Nederland door de Canadezen, in april 1945, zijn ze massaal ingezet.
Alle besproken auto's heb ik bij de bevrijding van Groningen in actie gezien.
De voertuigen werden gefabriceerd in grote aantallen met standaard onderdelen, of het nu Ford's of Chevrolet's waren, terwijl ze in diverse uitvoeringen gemaakt werden.
Er waren 3 basic modellen, de 8-cwt, 15-cwt en de 60-cwt of 3-tonner, die alleen verschilden in wielbasis.
(CWT=hundredweight =112 engelse ponden =ca. 50 kg, b.v. 15-cwt is 750 kg=3/4 ton)
Het chassis, cabine, laadbakken en accessoires waren hetzelfde voor de beide merken, slechts de motoren, versnellingsbakken en assen verschilden.
Standaard uitvoering : benzine, 4-speed, de bulk van de productie was 4*4.
| technische verschillen | |
|---|---|
| Ford | Chevrolet |
| 8 cilinder V8 zijklepper 95 pk/3600 rpm | 6-cilinder lijn kopklepper 85 pk/3400 rpm |
| geschikter voor convooi rijden ivm groter motorvermogen | geschikter voor langzaam vervoer |
Voor de buitenwacht was bijna niet te zien of het Ford's of Chevrolet's betrof.
| uiterlijke verschillen | |
|---|---|
| Ford | Chevrolet |
| assen : split cardan | assen : pot cardan |
| radiatorgril : vierkant patroon | radiatorgril : ruitvormig patroon |
| radiateurguard : lamellen gelaagd | radiateurguard : dubbel bladvormig |
| claxon : tegenover stuurhuis | claxon : verborgen achter inlaat spruitstuk |
| cilindervormige radiateuroverlooptank links boven voorwiel (< 1943) | |
| 'Ford Canada' links en rechts in het front gestanst | |
 |
|
| Grill Chevrolet | Grill Ford |
 |
|
| Crashguard Chevrolet | Crashguard Ford |
De functie van de radiateurguard was schade te voorkomen bij verscheping, wanneer de trucks dicht op
elkaar stonden.
De voorruiten staan naar onderen toe naar binnen met als reden waarneming door spiegeling van de
ruiten te voorkomen, de reflectie was immers neerwaarts gericht.
De 8-cwt en de 15-cwt en sommige uitvoeringen van 60-cwt waren uitgerust met een mangat in het dak van de cabine aan de bijrijderskant.
Vanwege het ontstellende motorlawaai in de cabine en daardoor evt naderend gevaar niet vernomen kon worden, werd dit gebruikt als uitkijkpost.
| in het Nederlandse leger gebruikt | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| merk | typeaanduiding | wielen | functie | tonnage | wielbasis |
| Chevrolet | C8a | 4x4 | HUP | 3/8 ton | 101 " |
| Chevrolet | C8a | 4x4 | HUW | 3/8 ton | 101 " |
| Chevrolet | C15-CWT | 4x4 | Lorry | 3/4 ton | 101 " |
| Chevrolet | C60L (long) | 4x4 | Lorry | 3 ton | 158 " |
| Ford | F60L (long) | 4x4 | Lorry | 3 ton | 158 " |
| Ford | FGT | 4x4 | FAT | 3 ton | 101 " |
| Ford | F60B | 4x4 | Motoraffuit | 3 ton | 134 " |
| Chevrolet | C60X | 6x6 | Mobiele werkplaats | 3 ton | 160 " |
| Chevrolet | C60S-LAAT (short) | 4x4 | Tractor | 3 ton | 134 " |
| Chevrolet | C60L (long) | 4x4 | Radiowagen | 3 ton | 158 " |
Na de 2-de wereldoorlog zijn de CMP's (en Dodge's) in grote aantallen overgenomen door het Nederlandse leger. Het was een zware opgave om in Nederland een krijgsmacht op te bouwen. Er was gebrek aan alles. Gelukkig bracht Brits en Canadees oorlogmaterieel, dat tegen voordelige voorwaarden werd verkregen, de nodige uitkomst. De veelal gebruikte auto's waren afkomstig uit legerdumps en bijeengebracht in Amersfoort, waar vastgesteld wat voor de Koninklijke Landmacht bruikbaar was en wat niet. Het afgestoten materieel vond via verkoop door het Ministerie van Financien zijn weg naar de burgersector, waar eveneens een grote behoefte aan voertuigen bestond. Een groot gedeelte van de voertuigen kwam terecht in het toenmalige Nederlands Indie (Politionele actie's, 1947). Daar hebben de auto's de nodige prestatie's geleverd. ' Borst bloot, buik op 't stuur, poot op 't gas, en maar scheuren !' zeiden de toenmalige chauffeurs. Heel wat voertuigen zijn daar verongelukt. De meeste zijn niet gerepatrieerd.
Dat is de reden dat anno nu de Ford's en Chev's, althans in Nederland, zeldzaam zijn.
| foto's Chevrolet C8A | |
|---|---|
|
Chevrolet C8, Truck Heavy Utility, Personnel 4x4. C8A-pers. gewicht 2700 kg lengte 4140 mm breedte 2006 mm hoogte 2286 mm wielbasis 101" (2565 mm) |
 |
| idem vooraanzicht |  |
|
Chevrolet C8A HUW Heavy Utility Wireless Radiowagen met zend/ontvanger |
 |
| foto's Chevrolet 15-CWT | |
|
Truck, 15-CWT, 3/4 ton, 4x4. Chevrolet, model BQ-1001 up. gewicht 3361 kg lengte 4267 mm breedte 2235 mm hoogte 2311 mm wielbasis 101" (2565 mm) |
 |
| Chevrolet, C15A, 3/4 ton, 4x4. |  |
Chevrolet, C15A, 3/4 ton, 4x4 watertankauto |
 |
| foto's Ford F60L | |
|
Ford F60L Lorry, 3 ton, GS, 3 ton, 4x4. gewicht 4240 kg lengte 6198 mm breedte 2286 mm hoogte 3048 wielbasis 158" (4013 mm) |
 |
|
idem vooraanzicht |
 |
|
Ford F60L Lorry, 3 ton, Ambulance. gewicht 5406 kg lengte 5817 mm breedte 2286 mm hoogte 2997 mm wielbasis 158" (4013 mm) |
 |
| foto's Chevrolet C60L | |
|
Chevrolet, C60L, 3 ton, 4x4. Lorry, 3 ton, GS. gewicht 4445 kg lengte 6197 mm breedte 2286 mm hoogte 3048 mm wielbasis 158" (4013 mm) |
 |
| Chevrolet, C60L, 3 ton, benzine-tankwagen |  |
| Chevrolet, C60L, 3 ton, 4x4, radiowagen |  |
| foto's CMP divers | |
|
Chevrolet C60S-LAAT Tractor, light AA (3 ton, 4x4.) gewicht 4650 kg lengte 5207 mm breedte 2235 mm hoogte 2565 mm wielbasis 134" (3404 mm) |
 |
|
Mobiele werkplaats, GM, C60X, 3 ton, 6x6.Lorry, 3 ton, 6-WH, 6x6, 100 pk gewicht 13190 lbs lengte 245" breedte 90" hoogte 125" wielbasis 160" |
 |
|
Ford, Field Artillery Tractor, (FAT, 3 ton, 4x4) FGT-FAT, mod. R. gewicht 4899 kg lengte 4445 mm breedte 2286 mm wielbasis 101" (2565 mm) |
 |
|
Ford F60B Bofors SP, motoraffuit met 40 mm kanon.Ford, lorry, 3 ton, 4x4, 40 mm, self propelled. gewicht 6078 kg lengte 6198 mm breedte 2388 mm hoogte 2591 mm wielbasis 134" (3034 mm) |
 |
Bron 'Nederlandse militaire voertuigen' door E.W. van Popta/C.M. Schulten
Laatste update 10 May, 2000
